تفاوت مواد مخدر صنعتی و سنتی
همان طور که در مقاله مواد مخدر سنتی (مانند تریاک، حشیش، شیره تریاک و کوکائین) گفتیم همان مواد مخدر طبیعی هستند که مصرف آنها از زمان های دور رایج بود. مخدرهای سنتی در واقع موادی هستند که به طور مستقیم از محصولات گیاهی به دست می آیند و هیچ گونه عملیات شیمیایی بر روی آنها صورت نمی گیرد. اثرات سوء مواد مخدر سنتی نسبت به مواد مخدر صنعتی کمتر بوده و به هنین دلیل مجازات تعیین شده توسط قانون برای این گونه مواد خفیف تر از مجازات تعیین شده برای مواد مخدر صنعتی است.
۷ تفاوت مواد مخدر سنتی و صنعتی
۱) مواد مخدر سنتی کاملاً طبیعی بوده و به همان شکل مورد استفاده قرار می گیرد در صورتی که مواد مخدر صنعتی با اعمال تغییرات شیمیایی بر همان مخدرهای طبیعی به دست می آیند.
۲) مواد مخدر سنتی دارای علائم «خماری» یا محرومیت از مواد هستند به طوری که فرد مصرف کننده ۴ تا ۱۲ ساعت پس از قطع مصرف ماده دچار علائم ناخوشایندی مثل آب ریزش چشم و بینی، بی قراری، دردهای عضلانی، مشکلات گوارشی به صورت دل پیچه و اسهال و در نهایت تشنج خواهد شد.
درحالی که مواد مخدر صنعتی معمولاً مدت های طولانی و حتی تا یک ماه پس از آخرین مصرف، علائم محرومیت از مواد یا “خماری” را بروز نمی دهند و همین باعث می شود جوانان بیشتر به مصرف مواد مخدر صنعتی به ویژه “شیشه” گرایش داشته باشند و خانواده ها و اطرافیان آنها به ندرت می توانند اعتیاد آنها به مخدرهای صنعتی را تشخیص دهند و اگر شکی هم در آنها برانگیخته شود به دلیل عدم آگاهی از نحوه خماری در شیشه، تصور می کنند که فرد مورد نظر معتاد نیست چون هیچگونه علائم خماری را نشان نمی دهد و به اشتباه فکر می کنند این علائم ممکن است علائم سرماخوردگی یا بیماری‌های عادی دیگر باشد.
۳) مواد مخدر سنتی مثل تریاک، شیره و سایر فرآورده های طبیعی، معمولاً دارای آثار و عوارض جسمانی زودرس و مشخصی هستند. به طور مثال فرد مصرف کننده به سرعت تکیده و لاغر می شود. لب های سیاه و رنگ پوست تیره، خمیدگی قامت و چهره پژمرده، از دیگر علائم بارز و ظاهری معتادین به مواد مخدر سنتی است.
اما مصرف کنندگان مواد مخدر صنعتی مانند “شیشه” به جز تغییر در اندازه و ابعاد مردمک چشم، زخم های احتمالی در گوشه های کناری زبان و مقدار کمی لاغری، نشانه های جسمانی مشخصی ندارند. و نشانه ها بیشتر به صورت پرحرفی، پرفعالیتی و پس از آن نشانه های روانی مانند یاس و افسردگی خود را نشان می دهند. همچنین بروز توهم و اختلالات شناختی و در نتیجه احتمال انجام رفتارهای پرخطر، از عوارض قطعی مصرف شیشه است که در درازمدت نمایان می شود.
۴) مصرف مواد مخدر سنتی نیاز به محل و وسائل خاصی دارد و در هر مکانی نمی توان آنها را مصرف کرد، در حالی که مواد مخدر صنعتی را می توان در هر محلی و با یک وسیله ساده و قابل حمل و مخفی کردن در جیب مصرف کرد.
۵) مواد مخدر سنتی دارای بوی مخصوص و قابل تشخیصی هستند و این در حالی است که مواد مخدر صنعتی غالبا دارای بوی خاصی نبوده و اطرافیان به راحتی قادر به تشخیص آن نیستند.
۶) یکی دیگر از تفاوت های مواد مخدر صنعتی و سنتی این است که آثار و عوارض مصرف مواد مخدر صنعتی بیشتر خود را به شکل روانی و رفتاری نشان می دهد و این در حالی ست که مواد مخدر سنتی بیشتر به صورت جسمانی عوارض خود را نشان می دهند. مثلاً کسی که تریاک یا شیره مصرف می کند عوارض مصرف تریاک را به شکل زیر تجربه می کند:
- حالت تهوع و اسهال
- تعریق بیش از حد
- تب و لرز
- بی‌خوابی و بی‌اشتهایی
- خمیازه کشیدن و خواب آلودگی
- گیجی و منگی
- مشکلات بینایی
- کاهش تنفس و مشکلات تنفسی
- تنگ شدن مردمک چشم
- کاهش تمایلات جنسی
و این در حالی است که عوارض مصرف مخدری صنعتی مانند شیشه خود را به شکل زیر نشان می دهد:
- گشاد شدن مردمک های چشم
- تعریق شدید
- الگوهای تنفس نامنظم
- خونریزی بینی و آسیب به مجاری بینی و آبسه ها و عفونت ها
- کاهش وزن ناگهانی یا شدید
- احساس وجود حشرات در زیر پوست
- پرخاشگری
- آنهدونیا (ناتوانی در درک احساس لذت که بخاطر تخریب گیرنده های دوپامین در مغز بوجود می آید)
- اضطراب و احساس نگرانی یا ناراحتی
- افسردگی و خلق افسرده و نوسانات خلقی
- اختلال در شناخت، قضاوت، حافظه و مهارت های حرکتی
- توهم، پارانویا و بی اعتمادی به دیگران
همان طور که در بالا ذکر شد، عوارض و علائم مصرف مواد مخدر سنتی و صنعتی کاملاً باهم متفاوت بوده و علائم مصرف مخدرهای صنعتی بیشتر به صورت روانی و رفتاری خود را نشان می دهد.
۷) مدت زمان و علائم ترک مواد مخدر صنعتی و سنتی نیز باهم فرق دارد. مثلاً مخدری مانند تریاک عوارض خود را معمولاً در ۲۴ ساعت اول پس از ترک نشان می دهند که می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- تهوع و استفراغ و اسهال
- بی خوابی
- افزایش دمای بدن و لرز
- اضطراب و افزایش ضربان قلب
- درد عضله و استخوان
- فشار خون بالا
- بی‌قراری
- آب ریزش از چشم و بینی
- ناتوانی در خوابیدن
- خمیازه کشیدن
اما عوارض اولیه ترک مخدری صنعتی مانند شیشه که حدوداً دو هفته طول می کشد شامل مواردی همچون:
- دهیدراته شدن (کم آبی بدن)
- سردرد
- درد عضلانی و گرفتگی
- تغییرات اشتها
- میل شدید به مواد مخدر
- روان پریشی
- خستگی
- اضطراب
- بی‌خوابی
و در دراز مدت علائمی همچون:
- افسردگی
- خواب نامنظم
- میل به مصرف مجدد مواد مخدر
- اضطراب
- مشکلات شناختی و ذهنی می شود.
نویسنده مقاله: محبوبه سعیدی راد
